tirsdag 27. juni 2023

Lyriske refleksjonar

 Eg les igjennom gamle notatar og kjem til 30. januar 2010.

Tidleg laurdagsmorgon, enno mørkt. Eg har laga kaffi og slept inn katten som koser seg rundt føtene mine. Alt er stille. På radioen interessant foredrag av Inge Eidsvåg om Edith Södergran. Eit kort liv som for mange andre  i denne tida der tuberkulosen kutta livstråden  til dei unge. Men Edith sette sine spor i ettertida som banebrytande for den lyriske modernismen. Ikkje berre i form, også i innhald har ho mykje å gje oss. Hennar innsikt i liv og død, hennar sterke livskjensle, så levande, så glad i dette livet trass i døden som låg der som et nærverande trugsmål heile hennar vaksne liv.

"Vi äro alla hemlösa vandrare och alla äro vi syskon."

Så til ein annan poet ,skotske Kenneth Steven (f. 1968) som nyleg kom i norsk omsetjing av Mathias Hoem, og med eit innsiktsfullt etterord av Knut Ødegård. (Eg har seinare kjøpte mange av hans diktsamlingar og lært å setja pris på denne fine lyrikaren) . Tittelen på den norske omsetjinga er "Safirblå isfuglfryd", og spelar på eit av hans intenst naturskildrande dikt. Stevens poesi er knytta til det lokale, det skotske, men som hos alle store diktarar viser teksten utover og blir universell  og i hans tilfelle også metafysisk. Det er ein himmel over dikta hans ! Han skildrar den skotske naturen og folket som bur der, særleg utkantsfolket, dei som lever heile sitt liv på landsbygda, langt ute i periferien. Sentralt står også den keltiske  religiøse tradisjonen uttrykt i diktsamlingane Iona og Columba, begge deler sentrale i den keltiske tradisjonen. Iflg. Knut Ødegård er  Steven arvtakar etter diktaren George Macay Brown ( som eg også seinare har hatt stort utbytte av å lesa, men som eg ikkje kjente til i 2010). Macay Brown var frå Orkenøyane, han har også det lokale,det skotske i dikta sine, men også det universelle, det norrøne og ikkje minst det katolske. Tilknytninga til Norge kjem også tydeleg fram hos Kenneth Steven, han budde her i fleire år, snakkar norsk og har omsett norsk litteratur.

Så avslutta eg desse refleksjonane med diktet Iona i norsk omsetjing. Interssant å dukka ned i mitt første møte med lyrikarar eg seinare har lært å setja pris på.


"Er denne staden verkeleg nærmare Gud ?

Er veggen tynn mellom vår kviskring og hans tyding ?

Eg veit berre at verda blir mindre og mindre

det som gjeld her er å sigra over vinden

komme tørrskodd heim få fyr i ovnen.

Eg er ikkje viss på om det finst tid her 

eller om det er meir tid

om lyset er sterkare eller berre lettare å sjå.

Det er difor eg alltid kjem attende 

tørst, til denne staden

som er eldre enn mitt vit

yngre enn mi sundrivne sjel."




Ingen kommentarer:

Legg inn en kommentar