Slik skriv den unge Frederick Delius (1862-1934) om sit veg til komponistgjerninga der han i ungdommen sit på appelsin plantasjen i Florida der faren hadde sendt han. Naturen, ikkje minst den norske fjellnaturen skulle seinare få stor betydning for denne engelske og kosmopolitiske komponisten som vi i år feirar 150 års jubileum for. Delius var fødd i Bradford, Yorkshire der hans tyske immigrantforeldre hadde slått seg opp i tekstilindustrien. Han budde det meste av livet i Frankrike, men var sterkt knytt til Norge, både norsk natur og kultur.Han var glad i å gå tur i fjella, og på 1920 talet bygde han seg eit sommarhus på Lesja.
Han vart ein nær ven av Edvard Grieg som støtta og oppmuntra han og som klarta å overtyda faren om at Fredricks kall i livet var musikken ikkje forretningslivet. I kretsen rundt Grieg møtte han også Johan Halvorsen og Christian Sinding som vart hans vener. Han budde i lengre tid i Paris der han knytte kontakt med kunstnarar som Strindberg, Gauguin, Rodin og Ravel, og ikkje minst Edvard Munch som han heldt kontakten med resten av livet, og som har lagt fleire portrett av Delius.
Når det i år vert feira 150 års jubileum for Fredrick Delius er det ein av dei store engelske toneskaparane som vert heidra. Han hadde ein omfattande produksjon av musikkverk, opraer, kor og orkesterverk, kammermusikk og romanser. Det som er spennande er hans nær tilknytning til Norge. Han lærte seg norsk, leste norsk litteratur og sette musikk til dikt av Vinje, Bjørnson og Ibsen. Heile livet vendte han tilbake til Norge og dei norske fjell som han sette så stor pris på. Sommaren 1923 sat han i sommarhuset sitt på Lesja sterkt svekka av sjukdom og hadde eit siste ønskje om å nå fjelltoppen Liahovda bak huset. Den australske kollegaen Percy Grainger var på vitjing, han fekk arrangert det slik at Delius vart boren på ein stol festa til to stokkar opp på fjelltoppen. Då dei stod på toppen etter ein lang og strevsam tur, sprakk skydekket opp og Fredrick Delius fekk for siste gong sjå den norske fjellheimen som gav han så stor glede.
Eg lyttar til "Sea drift" etter tekst av ein annan stor kunstnar og naturelskar amerikanske Walt Whitman, og eg ser for meg den sterk svekka mannen som for siste gong får sjå sola gylla dei norske fjella og eg forstår veldig godt det han då kjenner på !
Eit av Edvard Munchs portrett av Fredrick Delius
Ingen kommentarer:
Legg inn en kommentar