Poetica:Jacqueline du Pré

Jacqueline du Pré (1945-1987)  er på mange måtar blitt ein mytisk person , løfta opp frå det trivielle og inn i det tidlause. Vidunderbarnet med ein strålande karriere som cellist framom seg. Ho vart også hylla som ein av dei største i forige hundreår. I 1971 viste dei første teikn på sjukdomen seg og i 1973 måtte ho gje opp musikkarrieren. Ho døydde 14 år seinare bare 42 år gammal etter ein lang og smertefull sjukdomsperiode. Geniet som døydde tidleg lik mange store komponistar og musikarar før henne. Det geniale med eit bakteppe av tragedie og død, kanskje er det det som fascinerar oss og samstundes gjer oss urolege ?

Men det er også musikken, denne fantastiske framføringa av dei store verka for cello, ikkje minst Edward Elgars cellokonsert som er det musikkverket dei fleste forbind med Jacqueline du Pré.  Ho framførte det første gong i 1959 og seinare ei rekke gonger inn til ho i 1971 byrja å mista kontrollen  over kroppen.

Eg lyttar til ei innspeling frå november 1970 med  ektemannen Daniel Barenboim som dirigent. Jacqueline er 25 år, enno frisk, genial i si framføring men om kort tid ventar smerten og hjelpeløysa.

http://www.youtube.com/watch?v=JVTe8Zm1Xrk

                                                                  

                                                    Til       Jacqueline du Pré

                         November 1970

Edward Elgars cellokonsert

som alltid med eleganse og virtuos innleving

er det likevel  eit glimt av smerte

når du fører bogen over cellostrengane

ein underleg uro

eit svakt sting i hjarta.

Feller celloen tårer

vi prøver å tørka bort tiår seinare

og rører varsamt ved lidinga som venter

men denne novemberkvelden

framom eit lydhøyrt publikum

tapet mørkt og uforløyst

tanken skjelvande  hjelpelaus

men musikken overskridande

tidlaus.

Rosa oppkalla etter Jacqueline.