Ei flukt frå røyndomen ?

Mange vil i dag hevda at religionen er ein flukt frå røyndomen, ein flukt frå det verkelege livet vi lever her og no. Den religiøse lever i ei framtidig paradisisk førestilling og fjernar seg dermed frå det eigentlege livet. Men kanskje er det eigentleg motsett, kanskje er det den sekulære  rasjonalisten som er den som flyktar frå røyndomen ?
Ein av dei som klarast har formulert eit svar på dette er forfattaren Sven Kærup Bjørneboe, ikkje så kjent som sin onkel men like opprørsk og viljug til å gå på tvers av den allmenne oppfatninga.
Og få har vel skreve om "skjærgårdsfolket" på Sørlandet med så stor varme og innsikt!
Her frå boka "De siste spørsmål" som kom i 1999.

"Religion, det religiøse..............en flukt ? En flukt frå den virkelighet som var for tung å bære ?
Men religiøse var jo først og fremst de som slapp livet inn på seg for full styrke, og nådde frem til hendelsene og tingene. Religiøse fordi de ikke kunne flykte, og ikke kunne trekke seg ut. De gikk til bunns, utan rasjonell forklaring på, eller rasjonelle bortforklaring, av livet. De var realister med hud og hår og ånd.
De religiøse var de som tilla hendelsene betydning. For dem var sorg og glede, drift og sanselighet svangre med mysteriøs hinsidighet, ved selve det alvor de virket på en. De sank til bunns på nåde og unåde, ned i det reelle, ned dit hvor gudenen venter og tar oss i favn."

Tidlegare tiders menneske forstod dette reint intuitivt.
" I enhver annen epoke enn vår ville det vært utenkelig å bruke virkeligheten som argument mot religionen. "De religiøse flykter frå det virkelige......"
I enhver annen epoke enn vår har folk visst, og respektert, at den sterkt religiøse også ble religiøs fordi han var rammet desto sterkere av denne vår felles gitte virkelighet, og dermed også en større realist."
Denne røyndomen er ikkje nødvendigvis dei store grensesprengane metafysiske opplevingane, kanskje tvert imot er det mest mysteriøse dei små daglegdagse hendingane, alt dette som utgjer "Denne underlege reisa" som vi vart kasta inn i og prøver så godt vi kan å fullføra. Dette er røyndomen som vi i vår rasjonelle overtru innbiller oss at vi forstår, men like under er ein avgrunn der vi fell inn i mysteriet og kanskje vert fanga opp av "mykje større hender".

"Men disse hendelsene, disse konkrete nære smertefulle hendelsene våre liv består av, de er så ufattelig reelle; bare sjeldan når vi helt inn i dem."

                               Å stå ute i mørkret og sjå det vesle lyset gjennom dogga rute.