Dei fleste fekk nok med seg kong Haralds dramatiske
ferietur med heimtransport i ambulansefly, og deretter pacemaker-operasjon.
Kongen hadde alt i 2005 -68 år gammal gjennomgått ein større klaffeoperasjon der det
vart sydd inn ein biologisk ventil mellom venstre hjertekammer og hovudpulsåra.
Ein slik ventil har avgrensa levetid og det viste seg etter 15 år også i
kongens tilfelle. For eit par tiår sidan hadde alternativet vore ein ny stor
hjerteoperasjon, eit risikabelt prosjekt på ein eldre person. I dag har vi eit
alternativ, gjennom ei åre i lysken kan legen føra eit tynt kateter med ein
samanfalda ventil, som så blir blåst opp med ein ballong i rett posisjon. Skånsomt
for skrøpelege eldre som kan vera på
beina alt dagen etter, og utskrivast etter eit par dagar. Det var nok langt
færre som fekk med seg at han som utvikla denne teknikken – TAVI med eit
medisinsk uttrykk – Professor Alian
Cribier ved universitetssjukehuset i Rouen døydde nyleg 79 år gammal. Ikkje bare
kongen med tre millionar andre over heile verda har god grunn til å takka Alain
Cribier for fleire år med god livskvalitet.
Professor Alain Cribier vart fødd i Paris i 1945, karrieren stod
mellom musikk og medisin, han valte det siste men kunne nok og blitt ein dyktig
pianist, Som spesialist i hjertesjukdomar såg han
mange med alvorlege klaffefeil der ein hadde lite å
stilla opp med. Han byrja å reflektera over om ein kunne hjelpa desse på ein
meir skånsom måte enn ved åpen hjertekirurgi, var det mogleg å konstruera ein
kunstig ventil som kunne førast inn gjennom blodårene ? Han møtte stor motstand,
det er var ikkje teknisk mogeleg og uansett for risikabelt ! Alain Cribier let
seg ikkje knekka av motstanden korkje frå kollegaer eller industrien. Etter
mange dyreforsøk saman med lojale medarbeidarar var han klar for det første
inngrepet på menneske. 16. april 2002 fekk ein svært sjuk 57 år gammal mann som
den første ein såkalla TAVI. Det var vellukka og var på mange måtar eit medisinsk
kvantesprang. I dag er dette inngrepet rutine på alle store hjerteavdelingar
over heile verda, indikasjonen vert gradvis utvida og komplikasjonane færre og
færre.
Alain Cribier er blitt karakterisert som ein mann med
uvanleg stor omsorg for sine pasientar, men og for sitt team av medarbeidarar,
ikkje minst kollegaer i starten av
karrieren. Kanskje var det ikkje tilfeldig at han var inspirert av legen,
teologen, musikaren og fredsprisvinnaren Albert Schweitzer som han vart kjent
med i ungdommen ? Har dette interesse og overføringsverdi til andre enn dei som
sjølv har klaffesjukdom eller jobbar for å hjelpa dei som har det ? Ja det trur
eg, for i ei tid der alle store framskritt tilsynelatande skjer gjennom «team work» og globale nettverk viser historien til Alain Cribier at det kreative enkelt menneske
som tenkjer nytt og er uthaldande nok, kan løfta verda eit eller fleire hakk
oppover. Denne utviklinga ville kome uansett vil mange hevda, ja men kanskje
først fleire år seinare, og mange ville då ikkje fått tilbodet. « A great doctor has left us, but his work lives on» stod det i
minneordet i European Heart Journal. Tre
millionar pasientar og mange kollegaer kan
minnast han i takksemd.
(Innlegg i Dag og Tid 14.juni)
Ingen kommentarer:
Legg inn en kommentar