Kilden - Brevet om fiskeren Markus

"Et menneske kommer til verden - en ånd daler ned på jorden, den roter en støvsky op omkring sig, tar støv på og sleper det rundt. Når dens tid her nede er omme, legger det atter støvet av og vender tilbake i det eviges favn."
Slik avsluttar forfattaren Gabriel Scott romanen " Kilden - eller brevet om fiskeren Markus" som kom ut i 1918, og som etter kvart har vorte ein klassiker i norsk litteratur. Eg les denne vakre, vesle boka frå snart hundre år tilbake om igjen og blir grepe av bokas bodskap som er så enkel, men samstundes med eit djup som rører ved dei aller største spørsmåla i liva våre. Livet og døden, meininga med tilveret og vår plass i det, skaparverket og Guds eksistens. Den fattige fiskaren Markus funderar over Guds eksistens med utgangspunkt i ei hummerteine. "Teinen har sikkert nok sin frembringer, en teine kan vel ikke gjøre sig selv ? De kloke hoder smiler og spør ? Og hvad er så en teine mot verden ? "
Slik utviklar han si enkle men samstundes logiske tankerekkje. Fiskaren Markus er filosof, men  vel i større grad mystikar. Når han legg seg til ro for kvelden i det vesle huset i Kleven står det evige like utanfor. Scott skriv så vakkert: " Det suste sakte utenfor huset, det evige stod mot glasset og så inn med et dypt blikk." Markus fangar opp litt av dette der han ligg på ryggen og ser opp. "Her råder en klarhet i ham og om ham, han rykkes hen gjennem rummet og tiden, gjennem en endeløs renhet og fred."  Slik blir han ein visjonær, gjennom det enkle og daglegdagse ser han det store mysteriet i tilveret som ingen filosof kan forklara.
Boka er og ei folkelivsskildring frå Sørlandskysten på byrjinga av 1900 talet, vi møter eit lite lokalsamfunn som livnærer seg av det sjøen gjev dei. Men det er og eit samfunn med sosiale skillelinjer, og heilt nedst står den audmjuke, fattige og fromme fiskaren Markus. Livet har ikkje gjeve han familie og materielle goder, men han har likevel forsona seg med det. Når  døden bankar på tidlegare enn han hadde tenkt klarar han å forsona seg med den også !
" For tilværelsen har ikkje mørket til mål, ikkje gledesløsheten og tvilen og døden, tilværelsen har lyset til mål og gleden, takknemligheten og håpet. Det er alt saman tilværelsens lønn, forborget dypt i dens eget skjød....."

Inntoget i Jerusalem palmesøndag

 

            "Bryt ut i jubel, dotter Sion!
            Rop av glede, dotter Jerusalem!
            Sjå, kongen din kjem til deg,
            rettferdig og rik på siger,
            fattig er han og rid på eit esel,
            på ein eselfole. "
            (Sak 9.9)

Antifon til Benedictus palmesøndag: "La oss med palmegrener i hendene, bøye oss for Herren som kommer, la oss løpe ham i møte med hymner og sanger, lovprise ham og si: Velsignet være Herren."

Maria bodskapsdag

25.mars. Maria bodskapsdag eller Marimesse om våren til minne om engelens bodskap til Maria om at ho skulle føda verdas frelsar.
Her teksten i latinsk, norsk og tysk versjon. (Luk 1.46-55)

Magnificat anima mea Dominum, et exsultavit spiritus meus in Deo salutari meo. Quia respexit humilitatem ancillae suae. Ecce enim ex hoc beatam me dicent omnes generationes. Quia fecit mihi magna, qui potens est, et sanctum nomen eius. Et misericordia eius a progenie in progenies timentibus eum. Fecit potentiam in brachio suo, dispersit superbos mente cordis sui. Deposuit potentes de sede et exaltavit humiles. Esurientes implevit bonis et divites dimisit inanes. Suscepit Israel puerum suum, recordatus misericordiae suae. Sicut locutus est ad patres nostros, Abraham et semini eius in saecula.

Meine Seele erhebt den Herrn, und mein Geist freuet sich Gottes, meines Heilands. Denn er hat die Niedrigkeit seiner Magd angesehen. Siehe, von nun an werden mich selig preisen alle Kindeskinder. Denn er hat große Dinge an mir getan, der da mächtig ist und des Name heilig ist. Und seine Barmherzigkeit währet immer für und für bei denen, die ihn fürchten. Er übet Gewalt mit seinem Arm und zerstreut, die hoffärtig sind in ihres Herzens Sinn. Er stößt die Gewaltigen vom Stuhl und erhebt die Niedrigen. Die Hungrigen füllt er mit Gütern und lässt die Reichen leer. Er denkt der Barmherzigkeit und hilft seinem Diener Israel auf, wie er geredet hat unsern Vätern, Abraham und seinem Samen ewiglich.

Min sjel opphøyer Herren, og min ånd fryder seg i Gud, min frelser. For han har sett til sin tjenestekvinne i hennes fattigdom. Og se, fra nå av skal alle slekter prise meg salig, for store ting har han gjort mot meg, han, den mektige; hellig er hans navn. Fra slekt til slekt varer hans miskunn for dem som frykter ham. Han gjorde storverk med sin sterke arm; han spredte dem som bar hovmodstanker i sitt hjerte. Han støtte herskere ned fra tronen og løftet opp de lave. Han mettet de sultne med gode gaver, men sendte de rike tomhendte fra seg. Han tok seg av Israel, sin tjener, og husket på sin miskunn slik han lovet våre fedre, Abraham og hans ætt, til evig tid

 

https://www.youtube.com/watch?v=5oL_qsKPeik
Lenke til J.S.Bachs Magnificat.

Nada te turbe

"Nada te turbe
nada te espante,
todo se pasa,
Dios no se muda.
La paciencia todo lo alcanza;
quien a Dios tiene
nada la falta:
Solo Dios basta."

(Lat intet uroe deg
la intet forskrekke deg.
Alt forgår,
Gud forandres ei.
Tålmodigheten oppnår alt;
den som har Gud
savner intet:
Gud alene er nok.)

(Let nothing trouble you
let nothing disturb you
all things pass away.
God never changes
patience obtains all things
the one who has God
lacks nothing
God alone suffices)



Teresa var ei gudvendt kvinne men og svært jordnær og praktisk. I bøkene sine nyttar ho bilete frå dagleglivet for å illustrera det andelege livet. Det kanskje mest kjente bilete er dei fire måtane å vatna ein hage på som ho skriv om i kapittel 11 i "Libro de la vida" -sjølvbiografien. Ho hadde nokså sikkert full oversikt over korleis vasspumper og kverner fungerte på same måte som ho kjente til korleis ein bygning skulle settast opp. Ho skriv og at pumpesystem  har ho prøvd ut mange gonger. Ein kan sjå henne for seg når ho når ho organiserar arbeidarane som byggjer vatningsanlegg eller  set opp murane til ei nytt kloster i Granada, Sevilla eller Burgos !
" For å forstå kva vi må gjera, lat oss først sjå på kva måtar vatninga kan føregå. Kor mykje arbeid det vil kosta oss, om det står i forhald til gevinsten, og kor lang tid det vil ta. Slik eg ser det kan vatninga skje på fire måtar:
Enten ved at vi hentar vatn frå ein brønn, noko som er svært slitsamt.
Eller vi nyttar oss av pumper og hevertsystem dreven av kverner, dette har eg prøvd fleire gonger (!).
Med denne metoden blir arbeidet mindre , og den opphenta vassmengda større,
Eller så kan vatninga føregå ved hjelp av ei elv eller ein bekk. Det er ei betre løysning av di vatnet trenger djupare ned i jorda slik at gartnaren ikkje treng vatna så ofte og dermed får det mindre slitsamt.
Eller så kan det skje ved at det regnar rikeleg, dermed vatnar Vår Herre sjølv hagen utan det minste slit frå vår side, og dette er utan tvil betre enn alt eg har tala om tidlegare."

 

Teresa: "Let nothing trouble you."

28.mars feirar vi 500 års jubileet for Teresa fødsel i Avila 1515. Karmelittane i England-Irland markerar det mellom anna med å gje ut ei vakker lite bok om Teresa: "Let nothing trouble you" med undertittel:"Teresa: The woman, the guide and the storyteller." (The Columba press 2015)                 
Forfattar er den irske karmelittbroder Eugene McCaffrey OCD. Boka vert innleia med ein kort biografi inkludert oversikt over alle 17 klostera Teresa grunnla, kart over Spania med alle klostera plotta inn får oss betre til å forstå kor mykje ho rakk over i si levetid. Vidare gjev McCaffrey ei summarisk oversikt over Teresas bøker og brev, til slutt skriv han om kva ho kan bety for vår tid.
"Mystic and contemplative are the terms usually associated with Teresa but she was also an immensly practical and capable woman, which makes her very much a saint for our times. She lived parallel lives: she was an astute businesswoman and negotiator, yet she explored uncharted regions of the spirit and was able to record with grace and precision the wondrous beauty of the inner castle of our soul." 
Få har vel som Teresa kombinert  "Martha og Maria " i ein person. Når ein les om henne og  les tekstane hennar, blir ein grep av ei sterk lyst til å møta henne, denne kvinna med så stor innsikt i alle livets områder og trass i sviktande helse ein enorm arbeidskapasitet. Ekstatisk mystikar og samstundes jordnær, humoristisk med stort sosialt talent ! Difor vert ho også hugsa, og vi feirar 500 års dagen hennar med stor takksemd.
Elizabeth Hamilton har skreve eit dikt "To Teresa" som på ein vakker og enkel måte set ord på akkurat dette:

"They will remember you.
They will forget the bishops and the archbishops,
the theologians and the Grand Inquisitor,
but they will remember the nun in the patched habit
who was gracious and gay
and had no use for long-faced saints.
And other coming after in other countries
and in other age will marvel,
looking back across the centuries,
at how this woman, who while still on earth,
had foretaste of the joys of heaven,
was no less human than themselves."

Eit lite kort eg fekk frå  karmelittane i England, på baksida Teresas mest kjente bøn "Nada te turbe", også kjent som  Teresas bokmerke avdi ho hadde skreve den ned på ein lapp som vart funne i breviaret etter hennar død.

Teresa 500 års jubileet

Bønn til Teresa jubileet

Gud vår Far

Vi priser deg og velsigner deg

fordi du har gitt oss nåde til å feire

femhundreårsjubileet for Teresa av Jesus` fødsel.

Herre Jesus Kristus, vår «sanne venn»,

hjelp oss å vokse i ditt vennskap

slik at vi, som Teresa, Kirkens datter,

med kjærlig og oppmersomhet for menneskehetens behov,

kan vitne om din glede i verden.

Hellige Ånd,

hjelp oss frem

slik at vi «med ren samvittighet og ydmykhet»,

rotfestet i sannheten

og stadig fornyet i frigjorthet,

kan vokse i våre indre liv

og i ubetinget søskenkjærlighet til hverandre.

Teresa av Jesus

Åndelig kirkelærer

Lær oss å be med hele vårt hjerte:

«Din jeg er, til deg jeg skaptes

hva krever du av meg?»

Amen

Teresa de Cepeda y Ahumada betre kjent som Teresa av Avila vart fødd i Avila 28.mars 1515, så om eit par dagar feirar vi 500 års jubileet !
Ho døydde i Alba de Tormes 04.oktober  1582.
I 1622 vart ho helgekåra og i 1970 fekk ho som første kvinne tittelen kyrkjelærar av pave Paul VI.

Paul Murray:Scars

Dominikanerpater Paul Murray er ein produktiv skribent som i fjor kom med boka "Scars" med undertittelen "Essays, poems and meditations on affliction." Her prøver han å uttrykkja smerten og lidingas problem med tre innfallsvinklar, først som korte artiklar, deretter i poetisk form og til slutt som meditasjonar over Kristi sju siste ord på krossen.
Innleiingsvis stiller han spørsmål om det i det heile går an å setja seg inn i andres liding, å setja ord på det og gje ord til trøst og oppmuntring. Blir det ikkje lett til at vi oppfører oss som Jobs vener ( a false friend friend of the afflicted), som Job med rette kan svara: " Eg kunne og ha tala slik som de dersom det var dykkar liv det gjaldt, og ikkje mitt. Eg kunne ha halde fine talar og rist på hovudet av dykk. Eg ville sett mot i dykk med munnen og lagt band på mine skjelvande lepper. Talar eg, blir mi smerte ikkje mindre. Held eg opp blir ho ikkje borte." ( Job  16.4-6)
Eg trur ikkje Paul Murray går i denne fella når han prøver å gje ordet til den lidande sjølv, dette kjem ikkje minst tydeleg fram i  møtet med dei fengsla og dødsdømde  som Murray skriv om både i den første delen av boka og i dei siste meditasjonane.
Peter Murray prøver ikkje å koma med teologisk eller filosofiske svar på lidingas og det ondes problem, for han er poesiens  og musikkens språk betre istand til å uttrykkja det uforståelege enn det eit filosofisk essay er. Han favnar vidt, frå Job via Johannes av Korset, Beethoven og Mozart til Rainer Maria Rilke og Anna Akmatova. I Jobs bok gjev ikkje Gud oss svar på lidingas mysterium meir enn Beethoven gjennom sin musikk gjev svar til sine sørgjande vener. "But by naming, through poems and stories, the black stone of affliction - the stone that had no name but weighed heavily on our hearts - the weight of the stone is somehow lifted. We are touched by God`s grace, and healing begins." Og var det ikkje gjennom likningar - metaforar at Jesus framførte sin bodskap !
Det er her vi møter sanninga og vona, poesien, musikken, naturopplevinga og ikkje minst det personlege møtet med andre menneske. Kanskje kan då og det kjærleikens frø som Murray skriv om i "A song for the Afflicted" veksa til noko større og  forsonande.

"Hidden within the deepest
self - no matter how
treacherous one has been

or how corruptible - hidden
within the deepest self
the seed of love remains."

Sterkast inntrykk gjer Murrays skildring møtet med unge dødsdømde i Sør-Afrika (under apartheid).
Kevin er 22 år og skal snart henrettast. Eit par dagar før skriv han: " I firmly believe that through darkness, pain and bitter times in life when all seems to be  lost and the way out appears remote - there is and there must be a secret, a purpose,a goal, a motive, and a divine plan which God has for each one and for all of us."

Kanskje kan vi i mørket og natta sjå eit lys, ei omsorg , ei ny byrjing ? Som i diktet "Beginning" ?

"Now, after a long night
of stillness and longing,
on my brow, in the
tiny furrows of my palm,
the lines of dew
are forming. And what I
had despaired of so long
is here. The sun,
true to its wow, with
prophecies of light and air
wakes the horizon.
I have come through
after all. I have a new
dawn on my shoulders."

Ave Regina cælorum.

"Ave Regina cælorum, ave Domina angelorum,
salve radix, salve porta, ex qua mundo lux est orta.
Gaude  Virgo gloriosa, super omnes speciosa;
Vale, o valde decora,
et pro nobis Christum exora."

(Hill deg  himlers dronning, hill deg englers herskerinne,
vær hilset Jesse rot, vær hilset høye port,
fra deg er verdens lys opprunnet.
Fryd deg, ærefulle jomfru, du den fagreste blant alle.
Du den herligste , vær hilset. Be for oss til Krist din Sønn.)

I fastetida er det denne Maria-bøna som avsluttar dagens siste tidebøn, Kompletorium.
Den peikar fram mot det som skal koma, og er ei trøyst " in times of affliction."

Patriark Gregorios III: forbøn og faste for Syria

15. mars var det 4 år sidan konflikten i Syria tok til. Det starta med fredelege demonstrasjonar mot president Bashar al-Assad sitt styre, men utvikla seg etter kort tid til ein ekstremt brutal og blodig borgarkrig. Til no er meir enn 220.000 drepne  i konflikten, mange av dei er sivile. I tillegg er ca 3,8 millionar flykta til nabolanda, og 8 millionar er internt fordrevne.
Den gresk-katolske patriarken av Antiotika Gregorios III har lenge vore ei uredd stemme for fred og forsoning i Syria. På 4 årsdagen for starten av konflikten kom han med ein appell om ein verdsdag med faste og bøn for fred i Syria.
Han seier følgjande: " Frå djupet av lidinga og smertene i Syria ropar vi ut med vårt lidande folk som går på den blodige krossvegen ein appell til heile verda: Det er nok ! Det er nok !. Nok av krig i Syria."

Han avsluttar med dette sterke utsagnet: " Vi trur på krafta i bøn og faste no i fastetida, og vi ber om ein solidaritetsdag for Syria.  Ein dag med faste og bøn med von om fred i Syria ! "

Borgarkrigen i Syria har stått på så lenge  og vi synest etterkvart å vera metta av dårlege nyhende frå dette området. Det går bare det galne vegen, det er inga von om løysing.
I dette mørket er det viktig med stemmer som Gregorios III, stemmer som ikkje gjer opp, som veit at det finst sterkare krefter enn dei som ondskapen representerar !

                                Den melkittiske gresk-katolske patriarken av Antiokia Gregorios III er fødd i
                                1933 og vart valgt til patriark i 2000.

Legeassistert sjølvmord

NRK Brennpunkt sette nylig igjen legeassistert sjølvmord/euthanasi  på agendaen i programmet om lungesjuke Siv Tove Pedersen som valde å reisa til Sveits for å få hjelp til å avslutta livet hos organisasjonen Dignitas. Programmet har i ettertid fått kritikk for å ikkje ha fått fram motførestillingar og såleis bli oppfatta som eit innlegg for å legalisera legeassistert sjølvmord. I programmet føl vi den tidlegare rusmisbrukaren Siv Tove Pedersen som no går på metadon ,og som har utvikla ein alvorleg lungesjukdom med svært nedsett funksjonsnivå. Ho har som tidlegare rusmisbrukar fått endeleg avslag på å bli sett på venteliste for lungetransplantasjon.  Ho opplever eigen livskvalitet så dårleg at hjelp til å sleppa ut av dette livet er det einaste alternativet ho ser for seg. Vi møter ei sterkt lidande, og sannsynligvis svært einsam kvinne med ein traumatisk bakgrunn, og det kallar naturleg nok på medkjensle. Vi får inntrykk av at valet hennar er det einaste alterantivet. Helsevesnet er fråverande i programmet bortsett frå den sympatiske sveitsiske legen som tek i mot Siv Tove, og gjev henne omsorg før ho riggar til infusjonen som Siv Tove sjølv løyser ut.

Stein Husebø som har lang erfaring med lindring hos døyande pasientar seier i ein kommentar at han av og til får spørsmål frå pasientar om hjelp til å døy. Det som slår han  er at omtrent utan unntak er det einsemd som er hovudproblemet ! Joan Slaaen som er seksjonsleiar ved Hospice Lovisenberg meiner at spørsmålet om aktiv dødshjelp eigentleg er eit rop om ein annan type hjelp, ikkje etter døden men etter meir heilheitleg omsorg. Vi har i dag kunnskap og middel til å gje slik omsorg, men diverre er det langt frå alle som får det noko Siv Toves historie er eit døme på.

Eg har tidlegare skreve om aktiv dødshjelp og legeassistert sjølvmord og synet på dette i vestleg opinion. På få år har vi sett ein tendens til at dette blir meir og meir akseptert. Nederland var det første landet som i 2002 innførte ei lov som tillet aktiv dødshjelp, i dag er 1,8 % av alle dødsfall i landet eit resultat av aktiv dødshjelp eller legeassistert sjølvmord. Belgia og Luxembourg følgde etter med tilsvararande lovverk. Sveits har ikkje lover som tillet aktiv dødshjelp, men heilt sidan 1942 har det vore lovleg å hjelpa personar til å ta sitt eige liv. Mange utlendingar, inkludert ein del norske som Siv Tove Pedersen, har nytta seg av dette tilbodet. I perioden 2008 til 2012 var det totalt 611 utlendingar frå 31 land som fekk hjelp til å døy i Sveits. I USA gjorde delstaten Oregon dette lovleg i 1997, seinare følgde Montana, Washington og Vermont. For eit par veker sidan vedtok kanadisk høgsterett og ei lov som gjer legeassistert sjølvmord lovleg. Innan kort tid følgjer nok fleire delstatar og land etter !
Men er det dette vi ønskjer, er døden verkeleg svaret på all liding og einsemd i livet sluttfase ? Stein Husebø og Joran Slaaen som arbeider med dette til dagleg meiner noko heilt anna, svaret er betre omsorg, betre pleie, betre smertelindring, meir ressursar til lindrande avdelingar .
Aktiv dødshjelp/legeassistert sjølvmord vert kamuflert som omsorg, autonomi, rett til ein verdig død,
men er eigentleg ein del av det som Pave Johannes Paul karakteriserte som "dødens kultur". I kva retning vel vi å gå i åra som kjem ?

Siv Tove Pedersen framstilt i NRKs Brennpunkt

Olav H.Hauge:Din veg

"Ingen har varda den veg vegen
du skal gå
ut i det ukjende,
ut i det blå.

Dette er din veg.
Berre du
skal gå han. Og det er
uråd å snu.

Og ikkje vardar du vegen,
du hell.
Og vinden stryk ut ditt far
i aude fjell."

Eg vender stadig tilbake til Olav H.Hauges poesi, ei uendeleg kjelde til refleksjon og inspirasjon.
Dette er eit av dei første dikta eg las av han, det er innleiingsdiktet  i den andre diktsamlinga hans "Under bergfallet" som kom i 1951. Eg memorerte det og gjentek det for meg sjølv åleine i fjellet.
På få linjer risser han opp heile vår livslagnad, vi er kasta inn i dette livet og kan ikkje noko anna. Brått her, brått borte og gløymde. Spora viser ei kort stund men så er dei og borte, men over det heile likevel noko langt større.

Poetica:Eg og du/du og eg

,

" Eg og du", eit fundamentalt omgrep  filosofisk og språkleg, forsøkt analysert av filosofar som til dømes Martin Buber og Emanuel Levinas. "Eg og du" er ikkje synonymt med "vi" som er meir generelt, meir utflytande mindre intenst. "Eg og du" er den fundamentale relasjonen både i verda her og no, og i eit metafysisk perspektiv. Møtet med andletet til den andre(du) er ifølge Levinas den fundamentale erfaringa i tilværet, noko som ligg før både ontologien og etikken. Ei erfaring som det ikkje er lett å språkleggjera, å setja fornuftige ord på. For mange år sidan reflekterte eg litt omkring dette i eit kort tekst som eg sette tittelen "Vi" på, men kanskje skulle det heller heita "Du og eg" ?

"Det blir sagt
at cherokee språket
har mange ord for vi
eg og du
eg og dei andre
eg, du og dei andre.
Eg veit ikkje om språket
med det blir rikare
eller om vi blir større
meir innsiktsfulle
likevel har eg alltid sakna
ordet for du og eg."

                                "Ikke deg har jeg mistet, bare verden" (Ingeborg Bachmann )

Winterreise

«Fremd bin ich eingezogen,
Fremd zieh`ich wieder aus.
Der Mai war mir gewogen
Mit manchem Blumenstrauß,
Das Mädchen sprach von Liebe,
Die Mutter gar von Eh`, -
Nun ist die Welt so trübe,
Der Weg gehüllt in Schnee.»

(«Som ein framand kom eg
som ein framand drog eg
Mai var mild mot meg
med mang ein blomebukett,
Jenta tala om kjærleik,
mora til og med om ekteskap,
No er verda så trist,
Vegen fyllt med snø.»)

Slik lyder første verset på Franz Schuberts kanskje mest kjende songsyklus «Winterreise». Teksten er av den relativt ukjente poeten Wilhelm Müller,og kanskje ikkje spesielt orginal,men inspirerte likevel Schubert til heilt mot slutten av sitt korte liv å komponera dette meisterverket, som snart to hundreår seinare gjer like stort inntrykk som då det var nytt i 1827.
Både tekst og musikk er skapt i romatikkens melankolske uttrykksform, tapt kjærleik, sorg, einsemd og død. Hovudpersonen dreg ut i eit kaldt og draumeaktig vinterlandskap etter å ha tapt sin store kjærleik. Det er kulde, snø, tårer, kaldt vatn, lengt etter våren, einsemd, ei siste von og så vonbrotet,verthuset som eigentleg er ein gravplass.I siste verset møter denne vintervandraren lirekassemannen(Der Leiermann) utanfor landsbyen som med stivfrosne fingrar spelar så godt han kan.Ingen bryr seg om han, ingen ser på han der han spelar og let verda passera forbi. Kanskje er det eit bilete på døden som  ventar og til sist spør deg om å bli med ?

«Wunderlicher Alter,
Soll ich mit dir geh`n ?
Willst zu meinen Liedern
Deine Leier drehn ?»

(«Merkelege gamle mann,
skal eg følgja med deg ?
Vil du spela på lirekassen din
til mine songar ?»)

Forfattaren Ragnar Hovland gav i 2001 ut sin versjon av «Winterreise» med same tittel. I romanen føl vi to parallelle historiar, den eine er djupt personleg, ei slags dagbok over forfattarens kamp mot ein potensielt dødelege kreftsjukdom. Den andre minner meir om Schuberts og Müllers  vinterreise, men no lagt til eit vestlandsk vinerlandskap. Hovudpersonen Lindemann leitar etter sin store tapte kjærleik Johanna. Navnet til hovudpersonen er  her kanskje heller ikkje tilfeldig, i vers fem i «Winterreise», kanskje det vakraste i heile syklusen, drøymer vandraren i skuggen av lindetreet ved ei kjelde. Han drøymer søte draumar og skjer kjærleiksfulle ord inn i stamma før vintervinden igjen bles iskald mot andletet hans. Lindetreet – Der Lindebaum- er eit kjent litterært symbol, vi finn det hos både Homer, Thomas Mann og Marcel Proust. Eit bilete både på kjærleik, død og minne ?

Når ein fordjupar seg i vinterreisa er det kanskje denne søte, vedmodsfylte og livsfjerne melankolien som fyller sinnet.Ja,men ikkje bare den,kanskje også ei djupare forståing av dette korte og uforståelege livet. Er det ikkje det som er kjenneteiknet på all stor kunst ?
                                 
   
 Lenke til "Der Lindenbaum" vers fem i syklusen.

https://www.youtube.com/watch?v=jyxMMg6bxrg