søndag 22. september 2019

Heinrich Biber

På veg til Mozarts Geburtshaus i Getreidegasse i Salzburg passerar vi ein annan kompinistbustad nemleg huset der Heinrich Ignaz Franz Biber budde frå 1670 til sin død 3. mai 1704.  Han er langt frå så kjent som Mozart , men blir av mange  rekna som ein av dei store barokkkomponistane
Biber vart fødd i Böhmen 12. august 1644, han fekk si utdanning ved jesuittkollegiet i Troppau i Schlesien. Etter kvart kom han til Österrike, og vart tilsett som kapellmester hos erkebiskopen i Salzburg. Han skreiv messer, rekviem, fiolinsonater. Hans storslåtte Missa Salsburgiensis vart sannsynlegvis komponert i 1682, manuskriptet vart oppdaga i 1870 år, visstnok var det nær på at det vart brukt som innpakning av grønnsaker. Det vart skreve til feiringa av 1100 års jubileet for Salzburg som erkebispesete, musikkforskarar har konkludert med at det  er Biber som  nok er komponisten av dette verket, sjølv om manuskriftet ikkje var signert.

Hans ut tvil mest kjente verk er Mysteriesonatene  også kalla Rosenkranssonatene.  Det er eit verk som utgjer 15 sonatar til kvar av Rosenkransmysteria og ein avsluttande Passacaglia. Komposisjonen er sannsynlegvis frå 1676 og er ein meditasjon over dei fem Gledesfulle mysteria, dei fem Smertef ullemysteria, og dei fem Herlighetsfulle mysteria, Lysets mysterier vart innført av pave Johannes Paul II på 1980 talet og er naturleg nok ikkje med!

Mysteriesonatene gjekk i gløymeboka og vart så funne igjen i vår tid slik tilfellet var med mange barokkverk. Ei rekkje framføringar og inspelingar er gjort i det siste, verket vart til dømes framført under festspela i Bergen for eit par år sidan.
Sonatene er komponert for solofiolin og continuo. Karakteristisk for verket er "scordatura" som er ei spesiell stemming av strengeinstrument. Fiolinen er også stemt ulikt i dei tre delane av verket for å illustrera innhaldet også musikalsk. Å lytta til Bibers Rosenkranssonater blir sånn sett ein måte å be Rosenkransen på!



Lenke til Andrew Manze innspeling:
https://www.youtube.com/watch?v=lOEFfqvAb_4




Ingen kommentarer:

Legg inn en kommentar