11. november kl 11 1918 er eit tidspunkt med stor symbolikk. I dag var det nøyaktig sidan fredsslutinga- Armistice - etter Første verdskrigs fire blodige år. Dagen vart markert over heile Europa, ikkje minst i Frankrike der mange av dei meste brutale krigshandlingane fann stad. For mnage i Europa er krigen framleis "The great war", med minnesmerke i kvar liten landsby. Norge var nøytralt og det har vore lite fokus på dagen, trass i at to tusen norske sjøfolk vart torpederte og omkom i løpet av desse fire åra.
Angela Merkel og Emmanuel Macron møttest alt i går i jernbanevogan i Compiegne nord for Paris der fredsavtalen i 1918 vart underskreven. Dei såg ut til å ha ein god tone og vera vel forlikte. Etter mange små og store krigar over fleire hundreår er Tyskland og Frankrike nære allierte og ein ny konflikt er vel nokså uttenkeleg !
For polakkane var dagen og sers viktig, dei markerte hundreårs dagen for sjølvstende. Dei polske borna eg såg i dag var fint kledd, dei hadde ballongar ,skjerf og flagg, på kinna hjerte med dei polske fargane!
Tok krigen slutt i 1918 ? Mange ser på krigen som sjølve urkatastrogen som la grunnlaget for alle dei konfliktane som følgde gjennom det tjuande hundreåret, ja like fram til i dag. Den russiske revolusjonen og borgarkrigen hadde vi ikkje fått, iallfall ikkje på dette tidspunktet og på denne måten, hadde det ikkje vore for krigen Tyskland. Ein kan då og sjå for seg at scenariet med Stalin, Gulag og Holodomor hadde vorte annleis, i neste omgong Den kalde krigen og konfliktane mellon Vesten og kommunismen. Konfliktane i Midt-Austen er og eit resultat av Første verdskrig, Det ottomanske riket vart oppløyst, landområda fordelt mellom England og Frankrike og grensene dregne meir eller mindre tilfeldig.
Politikarane og generalane ante ikkje kva dei sette i gong i 1914, kanskje har dei aldri gjort det korkje før eller seinare ? Men det er ikkje ei unnskyldning for at vi kan la vera å læra av historia !
"In Flandern Fields" av den kanadisk oberstløytnant og militærlege John Mc Crae er kanskje det mest kjende av mange dikt som skildrar krigen 1914-1918.
Ingen kommentarer:
Legg inn en kommentar